Je hoort het overal; de stikstofcrisis. Nieuwbouw en duizenden bouwprojecten liggen stil door een stikstof probleem. Maar wat houdt de stikstofcrisis in en waarom protesteren bouwbedrijven en boeren op het Malieveld? Dat leggen we je in deze blog uit.
Laatste updates over stikstofbeleid & PFAS-norm
12 oktober 2020: Kabinet trekt €500 miljoen extra uit om stikstofuitstoot naar 0 te krijgen
Minister Carola Schouten presenteert dinsdag haar nieuwe stikstofwet, waarbij de stikstofuitstoot de komende 10 jaar met 26% omlaag gaat. Het kabinet komt tussen 2021 en 2023 met een subsidie voor de aanschaf van elektrische voertuigen en bouwmachines van €300 miljoen. Tussen 2024 en 2030 komt daar nog eens €200 miljoen bij.
Het totale bedrag van €500 miljoen komt bovenop de €5 miljard die het kabinet eerder beschikbaar stelde voor de stikstofaanpak. Van de €5 miljard gaat €3 miljard naar het herstellen van de natuur en €2 miljard naar de uitkoopregeling van boeren.
16 september 2020: Weinig boeren maken gebruik van vrijwillige uitkoopregeling
Door de coronacrisis is de stikstofcrisis wat op de achtergrond geraakt, maar niet verdwenen. In 2019 werd de nieuwbouw van huizen en andere bouwprojecten stopgezet, omdat Nederland niet voldoet aan Europese afspraken over de uitstoot van stikstof. Weinig oplossingen zijn tot nu toe ingevoerd, waaronder de verlaging van de maximumsnelheid overdag op Nederlandse snelwegen tot 100 kilometer per uur.
Nu blijkt dat te weinig varkensboeren aan de uitkoopregeling mee gaan doen en is de regeling alleen aantrekkelijk voor boeren met een relatief schone stal, terwijl juist verouderde en meer vervuilende bedrijven mee moeten doen. Door het e.e.a. nu op papier te schuiven kan er alsnog gebouwd worden, maar dit zou betekenen dat na 17 maart 2021, als de formatie van een nieuw kabinet begint, alsnog niet gewenste maatregelen genomen moeten worden.
8 juni 2020: 'Stikstofprobleem komt na corona keihard terug'
De aangekondigde maatregelen om de uitstoot van stikstof te verlagen zijn niet genoeg. Dit stelt het Adviescollege Stikstofproblematiek in zijn eindrapport. Er zijn strenge stikstofafspraken per provincie nodig en moeten ook in de wet vastgelegd worden. De voorzitten van het Adviescollege, Johan Remkes, zei in een livestream: "De belangrijkste problemen blijven onopgelost". De commissie wil de regelgeving voor boeren vereenvoudigen. "Ze moeten nu wel aan heel veel regelgeving voldoen en ik begrijp de ergernis daarover", aldus Remkes.
Kijk hieronder de livestream terug van commissie-Remkes over eindrapport stikstofcrisis (40 minuten).
(Bron video: NOS)
20 april 2020: Kabinet trekt €5 miljard uit voor stikstofaanpak
Het kabinet maakt €5 miljard beschikbaar om de stikstofcrisis aan te pakken. Tot 2030 wil het kabinet €3 miljard besteden aan het herstellen en versterken van natuurgebieden in Nederland. De commissie Remkes concludeerde vorig jaar dat de overheid de laatste jaren weinig werk heeft gemaakt van natuurherstel. De andere €2 milard is bedoeld voor opkoopregelingen voor boerenbedrijven. Ook kunnen boeren subsidie krijgen om het bedrijf te verduurzamen.
Door de coronacrisis neemt de uitstoot van stikstof tijdelijk af. Het kabinet wil de ruimte benutten om bepaalde bouwprojecten door te laten gaan.
14 januari 2020: Commissie Remkes komt met advies voor luchtvaart
"De luchtvaart in Nederland mag alleen nog maar groeien als de uitstoot van stikstof daalt", concludeert een commissie onder leiding van Johan Remkes. Om ervoor te zorgen dat de stikstofuitstoot in de toekomst ook daadwerkelijk afneemt, adviseert de commissie om de gevolgen van ontwikkelingen op Nederlandse luchthavens (zoals Schiphol en Lelystad) eerst "volledig" te beoordelen. Daarom moet ook ten volle rekening worden gehouden met de uitstoot van economische activiteiten op luchthavens en het verkeer van en naar de luchthaven.
19 december 2019: Adviescollege Stikstofproblematiek komt met tussentijds rapport
Op donderdag 19 december 2019 publiceerde de commissie Remkes een tussentijds advies; 'bemesten en beweiden in 2020' aan de Tweede Kamer. Hierin staan aanbevelingen voor korte termijn om de stikstofproblematiek tegen te gaan. Hierin kwam naar voren dat de ammoniakemissie van mest inderdaad afgenomen is en dat er normaliter geen vergunningplicht meer geldt. Echter voor uitzonderingssitiuaties geldt mogelijk wel een vergunningplicht.
11 november 2019: Boerenprotest bij het provinciehuis in Haarlem.
Op maandag verzamelen de boeren weer in Haarlem om voor de 2e keer te protesteren tegen het stikstofbeleid van de provincie. De organisator, Ad Baltus zei: "We gaan net zolang door totdat het provinciale beleid wordt teruggedraaid". Na het gesprek tussen de 2 partijen, is er nog geen tijdelijke oplossing. Op 14 oktober protesteerden de boeren al eerder tegen het stikfstofbeleid.
10 november 2019: Geert Wilders presenteert noodwet voor stikstof.
Geert Wilders zei: "Het hele land wordt gek gemaakt met gekkigheid rond stikstof en PFAS-problemen, waartegen het kabinet nu overhaast allerlei maatregelen wil invoeren". Zo kwam het kabinet afgelopen week met maatregelen, zoals: autoloze zondagen, verlagen van maximumsnelheden tot 100 km/u op veel snelwegen en andere maatregelen. "Met deze wet kunnen boeren boeren en bouwers bouwen, zonder dat de maximumsnelheid hoeft te worden verlaagd of andere pijnlijke maatregelen hoeven te worden genomen", aldus Wilders.
In de noodwet van de PVV is de tijdelijke oplossing dat boeren met een vergunning ongebruikte capaciteit mogen doorgeven aan andere bedrijven en wordt er voor de bouwbedrijven per regio een plek toegewezen waar PFAS-houdend grond naartoe verplaatst mag worden. In de tussentijd kan de overheid naar een oplossing zoeken voor de stikstofregels en PFAS-beleid.
8 november 2019: Bouwbedrijven moeten onder kostprijs werken.
Door de hele problematiek over stikstof en PFAS-crisis zien bouwbedrijven hun opdrachten teruglopen. Hierdoor nemen ze meer kleine opdrachten aan dan normaal. Inschrijvingen op opdrachten zijn enorm toegenomen, waardoor bouwbedrijven hun prijs verlagen om de opdracht binnen te halen. Bouwend Nederland herkent de trend: "Op vorig dieptepunt werd zeker bij grote projecten te laag ingeschreven".
30 oktober 2019: Minister wil PFAS-norm tijdelijk versoepelen.
Minister Carola Schouten wil dat de PFAS-norm van 0,1 microgram per kilo verdwijnt en dat het RIVM voor 1 december met een tijdelijke PFAS-norm komt, zodat bouwbedrijven weer kunnen bouwen. "Dat zal betekenen dat er voor Nederland weer meer mogelijk wordt", aldus Carola Schouten. Het RIVM bevestigde dat de tijdelijke norm hoger zal liggen dan de huidige PFAS-norm: "Dit is de laagste meetbare waarde, dus die gaat waarschijnlijk wel omhoog".
30 oktober 2019: Bouwsector protesteert nu ook tegen stikstofbeleid en PFAS-crisis.
De bouwsector protesteert massaal met kiepwagens, hijskranen en andere bouwmachines op het Malieveld in Den haag tegen het stikstofbeleid en PFAS-beleid. Door de stikstofcrisis en PFAS-crisis liggen duizenden bouwprojecten stil en ook het afvoeren van grond met PFAS-stoffen mag niet meer.
17 oktober 2019: Protesterende boeren bieden ontbijt aan.
In de ochtend van 17 oktober hebben de protesterende boeren in Den Haag de Nederlandse burgers bedankt voor de steun aan de boeren. Zij hebben dit gedaan door een ontbijt aan te bieden voor het ongemak tijdens het boerenprotest. Door de actie is het sympathie met de boeren gestegen en staan 78% van de Nederlanders achter de boeren.
16 oktober 2019: Opnieuw protesterende boeren, het Kabinet negeert steun.
Agrarische sector protesteert wederom op het Malieveld met duizenden trekkers en andere landbouwvoertuigen tegen het stikstofbeleid. Ondanks de actie op 1 oktober waarbij veel steun getoond werd, besloot het Kabinet de steun te negeren. Echter sprak minister Schouten op het Malieveld de boeren toe waarbij zij aangaf: "Er komt geen halvering van de veestapel..". Minister Carola Schouten wilt met de boeren in gesprek gaan en blijven. Actievoerders van Farmers Defence Force (FDF) stellen een ultimatum voor de politiek van 4 weken.
1 oktober 2019: Agrarische sector begint met protesteren tegen stikstofbeleid.
Op 1 oktober was de eerste protestdag van de boeren. Hierbij reden ze massaal naar Den Haag en met name naar het Malieveld om daar te protesteren tegen het stikstofbeleid. Ze maken duidelijk dat zij niet de grootste vervuilers zijn.
Wat is stikstof?
Stikstof is een gas in de lucht die je niet ziet of ruikt. De buitenlucht bestaat uit 80% stikstof en is niet schadelijk voor mens en milieu.
Naast stikstof heb je ook stikstofoxiden dat in de lucht komt door uitlaatgassen van auto’s en andere machines en ammoniak dat in de lucht komt door dieren. Dit zijn stikstof-verbindingen, maar in de volksmond gewoon stikstof genoemd. Stikstofoxiden veroorzaakt fijn stof en zure regen en ammoniak is slecht voor sommige planten, waardoor deze stoffen wel schadelijk zijn voor het milieu.
Niet schadelijk
- Stikstof (N2)
Schadelijk
- Stikstofoxiden (NOx)
- Ammoniak (NH3)
Wat is de oorzaak van stikstof?
(Gegevens van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM))
Wat is het gevolg van stikstof?
De gevolgen van een overschot aan stikstof zijn minder verschillende planten en insecten. Hierdoor is er minder biodiversiteit aanwezig, waardoor we minder zuurstof krijgen en minder bestuiving van landbouwgewassen. Om de natuur te beschermen is er dus in Europa afgesproken om de uitstoot van stikstof te verminderen.
Wat is het Programma Aanpak Stikstof?
Het Programma Aanpak Stikstof (PAS) is een programma gericht op het versterken van het milieu dat in 2015 gestart is. Hierdoor moesten bedrijven op een innovatieve manier de stikstofuitstoot op lange termijn beperken.
Volgens adviesrapporten van de Raad van State en van de commissie VVBI werkt het PAS niet, waardoor dus duizenden bouwprojecten stil kwamen te liggen.
Wat is het PFAS-beleid?
Poly- en perfluoralkylstoffen, afgekort tot PFAS, is een groep met meer dan 6.000 schadelijke stoffen die in veel verschillende producten zitten die dagelijks gebruikt worden, zoals regenkleding, antiaanbakpannen en brandblussers. Bij de productie is dit in de grond terecht gekomen en kan dit niet worden afgebroken.
Sinds juli 2019 geldt een tijdelijke PFAS-norm van 0,1 microgram per kilo. Omdat het onbekend is hoe schadelijk PFAS echt is, zal het RIVM hier onderzoek naar doen. Het RIVM verwacht volgend jaar een definitieve PFAS-norm te hebben.
Waarom protesteren bouwbedrijven en boeren?
De boeren en bouwbedrijven zijn het niet eens met de aangepaste regels om de stikstof te verminderen. De boeren gingen daarom op 16 oktober 2019 massaal naar Den Haag toe om te protesteren met borden en trots op de boer stickers op trekkers en andere landbouwvoertuigen.
Op 30 oktober 2019 ging de bouwsector, ondersteunt door de boeren, naar het Malieveld met Grond in Verzet stickers om te protesteren tegen het stikstofbeleid.
(Bron video: Zondag met Lubach)
Wat wil de bouwsector van het kabinet?
De bouwsector heeft niet alleen last van stikstof, maar moet ook rekening houden met de PFAS-regels. Door het PFAS-beleid en stikstofprobleem komen veel bouwprojecten stil te liggen en moeten bouwbedrijven veel geld betalen om vervuild grond te laten verwijderen. De bouwsector, vertegenwoordigt door 'Grond in Verzet', wilt dat de stikstofregels versoepeld worden, zodat bouwprojecten weer door kunnen gaan. Daarnaast vragen ze ook duidelijkheid over de strenge en onduidelijke PFAS-regels.
Wat wil de agrarische sector van het kabinet?
De agrarische sector wilt niet dat de veestapel gehalveerd wordt en is het niet eens met het RIVM over de meting van stikstof. De agrarische sector, vertegenwoordigt door 'Farmers Defence Force', geeft aan dat zij niet de grootste vervuiler zijn en eisen van de overheid onafhankelijke metingen daarna pas maatregelen.
Bouwprotest en boerenprotest
Het stikstofprobleem en de strenge PFAS-regels zijn 2 verschillende problemen, maar wat ze gemeen hebben is dat ze bouwprojecten stil leggen. Hierdoor steunen de boeren de bouwsector en steunt de bouwsector de boeren.
Wat is de oplossing van het kabinet?
Het kabinet komt uiterlijk 1 december 2019 met een oplossing waar boeren, bouwers en natuurbeschermers tevreden mee zijn. Ondertussen zal het RIVM snel verder onderzoek doen naar de precieze regels. Uit een rapport van een commissie onder leiding van oud-minister Remkes blijkt dat niet alles kan en zijn de oplossingen op korte termijn alsnog:
- Maximumsnelheden zo snel mogelijk verlagen op wegen bij natuurgebieden;
- Bouwsector moet minder stikstof gaan uitstoten;
- Boeren uitkopen die willen stoppen;
Op zoek naar een bouwbedrijf voor jouw verbouwing?
Het duurt nog wel even voordat er een goede aanpak afgesproken wordt, waardoor bepaalde bouwprojecten stil blijven liggen. Zoek jij een bouwbedrijf die wel doorgaat en die jou verder kunnen helpen bij jouw verbouwing? Bekijk eerst onze Prijswijzers en vergelijk offertes en kom in contact met bedrijven die in jouw regio werken. Tenslotte beslis je zelf met welk bedrijf je in zee gaat.
Populaire bouw branches:
